Persbericht bij het verschijnen van “Stil in mij” Danielle Hermans en Esther Verhoef
Terwijl in jongensinternaten en -tehuizen tussen 1945 en 1970 een op de vijf jongens te maken hadden met seksueel misbruik, was er bij de meisjes iets aan de hand, dat door het onderzoek dat gedaan is nog niet voldoende begrepen en verwerkt kan worden (1). De geschiedenis kan alleen begrepen worden door naar de meisjes van toen te luisteren.
Van de meisjes in rk gezinnen verbleef één op de tien in tehuizen en internaten, en van hen heeft naar schatting zeker één op de vijf levenslang ernstige gevolgen ondervonden van ernstig en langdurig geweld, soms in combinatie met seksueel misbruik. Het kerkelijk gezag wil de klachtencommissie voor seksueel misbruik sluiten per 1 juli. Voor meldingen van psychisch en fysiek geweld heeft de kerk een regeling getroffen die niet getuigt van besef van de ernst van de schade die er is aangericht. Voor veel vrouwen die met deze schade leven is nog niet aan de voorwaarden voldaan die nodig zijn om het zwijgen te doorbreken en erkenning en hulp te kunnen vinden (2). Te vaak is het lijden onleefbaar en dat verergert met het ouder worden. Wij hebben het aanbod aangenomen van Danielle Hermans en Esther Verhoef om de herinneringen van deze vrouwen te boek te stellen. Zo kunnen de eersten die het zwijgen doorbreken voor anderen de herkenning mogelijk maken die zij nodig hebben om ook te gaan spreken.
Achter een ondoordringbare façade van vroomheid was het leven van meisjes en nonnen in rk instellingen onzichtbaar. Eenzaamheid, isolement en het breken van de wil waren norm. Alleen de vrouwen die het hebben meegemaakt, kunnen vertellen over het geweld en misbruik dat daarbij plaatsvond en over de manier waarop ze dat verwerken in hun leven. Enkele tienduizenden vrouwen lijden nu nog onder de gevolgen ervan, meest ouderen. Vaak hoor je, "ja, mijn moeder ook, mijn grootmoeder ook. En dat heeft grote invloed gehad op haar en op haar kinderen."
“Stil in Mij” van Danielle Hermans en Esther Verhoef stelt de lezer in staat zich te verplaatsen in de wereld van meisjes in een rk instelling die getroffen werden door het onontkoombare geweld dat er heerste. Door eenentwintig directe verhalen.
Het boek is vanaf dinsdag 13 mei 2014 te verkrijgen in de reguliere boekhandel of via bol.com en libris.nl. Het is ook digitaal beschikbaar.
De kerk wil een grens stellen
De kerk wil een grens stellen aan de klachten erover. Voor de verwerking is het nu juist nodig dat er over gesproken wordt. Er is nog veel te doen. Dat begint met luisteren naar de vrouwen zelf. Hen een stem geven. De grenzen zijn bepaald door de ernst en omvang en de gevolgen van het misbruik en geweld. De grens voor klachten en meldingen is pas bereikt, als daar verantwoordelijkheid voor is genomen.
Politieke steun
Wie in kerkelijke instituten voor het leven geschaad is, moet voor erkenning en verlichting van lijden niet alleen aangewezen zijn op de goede wil van de kerk. De politiek moet erop blijven toezien dat recht gedaan wordt aan deze vrouwen, dat ze de zorg krijgen die voor hen onmisbaar is.
Passende zorg
Velen van hen hebben levenslang onbegrepen klachten en daardoor geen passende zorg. Het is schokkend te zien dat mensen op hogere leeftijd in een toestand van ernstige verwaarlozing terechtkomen en geen toegang hebben tot passende hulp. Zo wordt onder andere niet onderkend hoe traumatiserend eventuele opname in verzorgingstehuizen voor hen kan zijn, omdat zij dan weer aan institutionele regels worden onderworpen.
Erkenning en historisch onderzoek
Overtuigende erkenning raakt de kern van het trauma en is bevrijdend voor beide partijen. Dat wordt bereikt door goed luisteren en goede bemiddeling. De beslissing van de rechter kan ook diep raken en bevrijdend zijn.
Maar daarnaast is erkenning door naasten en door de hulpverlening voor velen van groot belang. Daarvoor is historisch onderzoek van belang op basis van de mondelinge getuigenissen van slachtoffers, verantwoordelijken en omstanders. Getuigenissen over hun leven vóór het geweld, tijdens en erna. Zodat het niet meer ontkend kan worden maar een plaats krijgt in de geschiedschrijving.
Namens het VPKK
Annemie Knibbe
(1) Zie: ‘De oorspronkelijke meldingen’ (2013) – Annemie Knibbe e.a. (hier als pdf te downloaden) 
(2) Veel slachtoffers hebben tijd nodig en een veilig contact om het zwijgen te doorbreken. dat geldt met name voor vrouwen. Als zij die tijd niet krijgen en die veilige ruimte, dan ontstaat er voor hen rechtsongelijkheid.
